Wat is het?
Als een wervelkolom uit balans staat kan de normale functie van het zenuwstelsel verstoord raken, waardoor de verschillende onderdelen van het lichaam niet meer optimaal functioneren. Chiropractie is een therapie waarbij de chiropractor met zijn/haar handen een niet goed bewegend gewricht van de wervelkolom, het SI-gewricht en/of de rest van het bewegingsapparaat opspoort en behandeld. Deze behandelingen bestaat uit het normaliseren van de beweeglijkheid en het hierdoor beïnvloeden van de functie van de uittredende zenuwen. Deze zenuwen sturen alle processen in het lichaam aan en zorgen hiermee onder andere voor het functioneren van de spieren en de inwendige organen.
De wervelkolom is de centrale structuur in het lichaam en bestaat bij het paard uit 51 wervellichamen (7 halswervels, 18 borstwervels, 6 lendenwervels, 5 gefuseerde sacrale wervels en zo’n 15-21 staartwervels). Deze wervels vormen samen bijna 200 gewrichten, denk hierbij niet alleen aan de tussenwervelgewrichten en de facetgewrichten, maar ook aan de costovertebralen gewrichten, de costotransversale gewrichten en de intertransversale gewrichten.
Al deze wervels samen hebben een ondersteunende functie voor het lichaam en verschillende spieren en ligamenten hechten hierop aan. De wervelkolom beschermt het ruggenmerg en het is de plaats waar spinaalzenuwen uittreden. Voor het beoefenen van chiropractie is het belangrijk de anatomie van al deze gewrichten en de bijbehorende standen van de gewrichtsoppervlakken goed te kennen. Maar ook kennis van de zenuwanatomie en hun werking (neurofysiologie), de biomechanica en de eventuele pathologieen (ziekten) die kunnen optreden is noodzakelijk om effectief maar ook veilig een paard te kunnen behandelen.
Subluxatie
Chiropractoren spreken over het behandelen van subluxaties. Hiermee wordt een verminderde beweeglijkheid van 2 opeenvolgende wervellichamen binnen het normale bewegingsspectrum bedoeld. We bedoelen dus niet dat het gewricht bijna uit de kom is. Deze verminderde beweeglijkheid, kan zowel aan 1 kant van het lichaam of aan beide kanten zijn, het paard hoeft dus niet per definitie scheef te zijn/bewegen. Door deze verminderde beweeglijkheid van 2 opeenvolgende wervellichamen worden de algehele beweeglijkheid van de wervelkolom en de daar tussenuit komende zenuwen negatief beïnvloed.
Het zenuwstelsel is datgene wat alle andere orgaanfuncties in het lichaam controleert en hiermee zowel de gezondheid als ook de prestaties beïnvloed.
Hoe gaat het in zijn werk?
Een chiropractisch consult bij ons gaat als volgt in zijn werk: eerst wordt er gesproken over het door u ervaren probleem. We willen weten wat er in het verleden allemaal met u paard is gedaan, wat uw verwachtingen van het paard zijn, en wat voor een therapieën eventueel al ingezet/geprobeerd zijn. Vervolgens wordt er gekeken naar het paard op stand; bouw, musculatuur en symmetrie worden geanalyseerd. Dan wordt er gekeken hoe uw paard zich beweegt; aan de hand, aan de longe en eventueel onder het zadel.
Vervolgens wordt er gepalpeerd, de mobiliteit wordt onderzocht en eventuele chiropractische subluxaties worden opgespoord en behandeld. De hiervoor gebruikte manuele ‘adjustment’ klinkt spannender en spectaculairder dan het is.
Juist door een hele kleine gecontroleerde beweging, die echter heel specifiek is qua richting, wordt er met weinig kracht, maar met snelheid, een ‘adjustment’ in het normale bewegingspectrum van dit betreffende gewricht doorgevoerd. Zo wordt dit gewricht gemobiliseerd en kan de normale functie weer hersteld worden.
Wervelkolom problemen en kreupelheden hangen vaak met elkaar samen. Aan de ene kant kan een ondervoetskreupelheid leiden tot een afwijkend bewegingspatroon welke leidt tot een verminderde beweeglijkheid van de wervelkolom. Aan de andere kant kan een verminderde beweeglijkheid van de wervelkolom en een daarbij behorend afwijkend bewegingspatroon leiden tot een ongelijke belasting van de benen en in het ergste geval leiden tot een kreupelheid.
De eventuele noodzaak en mogelijkheid tot het doorvoeren van aanvullende onderzoeken worden met je besproken. Je kunt hierbij denken aan: röntgen-, echo-, neurologische-, rectale-, bloed- en/of gebitsonderzoeken. Meestal kunnen die dan direct doorgevoerd worden. Op deze manier kan klassieke veterinaire kennis en chiropractie gecombineerd worden en kunnen we op een efficiënte manier tot de beste zorg voor uw paard komen.
Na een behandeling
Na een eerste behandeling is het verstandig je paard 1 a 2 dagen niet zwaar aan het werk te zetten. Lichte longe of stappen aan de hand is geen probleem. Als je paard het gewend is buiten te lopen, dan mag dat na een behandeling ook. Het is mogelijk dat je paard, met name na de eerste keer, spierpijn krijgt. De training moet daarom dus ook per paard aangepast worden. Afhankelijk van de bevindingen wordt geadviseerd de behandeling na 2-6 weken te herhalen.
Mogelijke oorzaken voor problemen aan de wervelkolom zijn
- trauma
- gebitsproblemen
- kreupelheden
- subklinische kreupelheden
- afwijkende bouw
- een slecht passen zadel
- niet passende beweging
- de invloed van de ruiter
- dracht en geboorte
- boxrust
- transport
- oude leeftijd
- algehele anesthesie.
Voorbeelden van symptomen die u kan zien zijn
- Rijtechnische problemen
- singeldrang
- weigeren te springen
- weigeren zijgangen te doen
- verwerpen in de aanleuning
- problemen met het onderbrengen van de achterhand
- problemen met de lengtebuiging
- stijve gang, verkorte pas naar voren
- gevoeligheid tijdens het poetsen, met name op de rug
- verlies van spieren
- asymmetrisch zweten
- asymmetrisch schuren
- algemeen niet lekker in z’n vel zitten
- verminderde vruchtbaarheid.
We kijken ernaar uit jou en je paard met deze aanvullende techniek op onze kliniek te verwelkomen. Ook is er natuurlijk de mogelijkheid dit bij jullie thuis te doen. Voor vragen aan een van onze dierenartsen kan je bellen tijdens het telefonisch consult van 8:00-9:00uur op werkdagen en voor het maken van een afspraak kan je ons iedere werkdag bereiken tot 17:00 uur.
Literatuur
- Equine Chiropractic: General Principles and Clinical Applications, Kevin K. Haussler, DVM, DC, PhD, AAEP 2000
- ‘Improving mare fertility with chiropractic treatment’ and ‘Case report of improving stallion fertility by chiropractic therapy’, T. Kalimo, Vet MBc IVCA certified animal chiropractor, FES certified Equine Chiropractor, Stal Wijdewormer-Kwadijk, Kwadijk, the Netherlands. H. Kalimo, Prof, Department of Neuropathology, University of Helsinki, Finland; 2008 Apr.
- Effect of chiropractic manipulations on the kinematics of back and limbs in horses with clinically diagnosed back problems; Authors: C. B. Gómez Álvarez, J. J. L’Ami, D. Moffat, W. Back and P. R. van Weeren Source: Equine Veterinary Journal Publisher: Equine Vet J. 2008 Mar;40(2):153-9
- International Academy of Veterinary Chiropractic: www.i-a-v-c.com
- International Veterinary Chiropractic Association: www.ivca.de
- College of Animal Chiropractic: www.optionsforanimals.com