Dit is een zeer ernstige spieraandoening, die vooral in het najaar optreedt met slecht weer bij (jonge) dieren met weidegang in de buurt van esdoorns.
Esdoornzaden, bladeren en zaailingen kunnen een stofje hypoglycine A bevatten. Als dit door paarden wordt opgegeten kan het ervoor zorgen dat er een biochemisch defect ontstaat in de vetstofwisseling van de spier, een enzymdeficiëntie in de bètaoxidatie (MADD: Multiple Acyl-CoA Dehydrogenase Deficiency). Hierdoor is de spier niet meer instaat normaal te functioneren en gaan de spiercellen kapot. Niet alle paarden in de buurt bij esdoorn worden ziek. Dit komt door de variatie in hoeveelheid hypoglycine A per boom, maar ook per boomdeel, de variatie in hoeveelheid opgegeten esdoorn producten, maar ook door een variatie in gevoeligheid voor deze stof. Waar deze individuele gevoeligheid van afhankelijk is, is op dit moment (nog) niet duidelijk.
Verschijnselen
De verschijnselen die het paard laat zien zijn; spierstijfheid of juist spierzwakte. Ze hebben vaak een snelle en/of moeilijke ademhaling en een snelle hartslag. Ze hebben geen koorts, hun spieren trillen. In een ernstiger geval liggen ze. De urine is koffiekleurig. Voorgenoemde verschijnselen kunnen we ook bij koliek zien, een belangrijk verschil met koliek is echter dat de paarden blijven eten. Soms gaat de ziekte zo snel dat de dieren dood worden gevonden.
De symptomen treden acuut op. We zien het meestal bij koud, nat weer met veel wind en dus veel afgevallen bladeren, meestal in de herfst, maar kan ook in de lente of de winter. Vaak is er sprake van meerdere zieke dieren. Het betreft met name paarden die het grootste deel van hun voeding uit weidegang halen.
Behandeling
Neem bij een verdenking van atypische myopathie zo snel mogelijk contact met ons of je eigen dierenarts op. Het paard moet rust houden en moet dus niet afgestapt en/of vervoerd worden. Ook moet het paard warm gehouden worden. Eventuele andere paarden uit hetzelfde weiland moeten ergens anders ondergebracht worden, in een andere weide of op stal. Indien de dierenarts op basis van het lichamelijk onderzoek en/of aanvullende onderzoeken de diagnose bevestigd, zal er zo snel mogelijk ondersteund behandeld worden. Deze behandeling bestaat uit infusen, spierontspanners, pijnstillers, vitaminen en carnitine.
Voorkomen
In Nederland komen 3 soorten esdoorns voor, de gewone esdoorn (Acer Pseudoplatanus), de Noorse esdoorn (Acer Platanoidus) en de Veldesdoorn (Acer Campestre). Alleen bij de gewone esdoorn wordt de stof Hypoglycine A gevonden, en alleen deze esdoorn is dus giftig voor paarden. Het is dus zeer belangrijk om te voorkomen dat paarden producten van deze esdoorn op kunnen nemen. De verschillende soorten esdoornen zijn onder andere te herkennen aan de vorm van de bladeren en de vorm van de zaden, zoals je kan zien op onderstaande tekeningen. Met name de kleine hoek de die zaden van de normale esdoorn maken in tegenstelling tot de grotere hoek die beide andere esdoornzaden maken is goed te zien.
 |
| Normale esdoorn |
 |
| Noorse esdoorn |
 |
| Veldesdoorn |